In Italiaanse wintersportgebieden mag je komend seizoen niet meer zonder helm de piste op. Italië is het eerste wintersportland dat een helmplicht instelt voor iedereen.

De regel geldt vanaf 1 november. Niet alleen bij skiën en snowboarden moet je een helm op, maar ook bij rodelen en sleeën. Wie betrapt wordt zonder helm kan een boete krijgen van 100 tot 150 euro. Daarnaast kan je skipas ingenomen worden voor 1 tot 3 dagen.

De skihelm wordt de laatste jaren vrijwel overal gangbaarder. Italië loopt al langere tijd voorop met regelgeving. Voor kinderen tot 14 jaar werd een helm er in 2005 al verplicht, en de laatste jaren gold dat al tot 18 jaar.

Het land heeft de laatste jaren nog meer regels ingevoerd om de veiligheid op de pistes te vergroten. Zo is het verplicht een aansprakelijkheidsverzekering te hebben en wordt er sinds 2022 gecontroleerd op alcohol en drugs. Ook kan je een boete krijgen als je te hard naar beneden komt.

Eigen regels

De helmplicht voor kinderen is er ook in sommige andere landen. De leeftijdsgrens is per land verschillend: 14, 15 of 16 jaar. In Oostenrijk verschilt het per deelstaat of kinderen een helm op moeten of niet. Daarnaast zijn er skischolen die eigen regels hanteren, zoals een helmplicht voor álle minderjarigen. Er zijn liften waar kinderen zonder helm worden geweigerd.

Voor volwassenen wordt het vrijwel overal sterk aangeraden om een helm te dragen, maar tot nu toe was het nog nergens verplicht. Wel denken veel landen er al jaren over na en vaak laait de discussie na een ernstig ongeluk weer op. Voor Italië zijn de Olympische Winterspelen van 2026 - in Milaan - aanleiding geweest om de helmplicht nu in te voeren.

Het wordt voor Amsterdammers met een bijstandsuitkering makkelijker om een kamer te verhuren. Dankzij nieuwe regels van de gemeente Amsterdam mogen verhuurders maximaal 475 euro per maand houden zonder dat dit van hun uitkering wordt afgetrokken.

Wethouder Zita Pels (volkshuisvesting) hoopt dat het helpt om de woningcrisis in de stad tegen te gaan. "Veel Amsterdammers met een bijstandsuitkering zouden best een kamer willen verhuren, maar zijn bang voor de financiële gevolgen. Met duidelijke regels willen we die drempel wegnemen."

Bewoners in de bijstand die een kamer verhuren kunnen vanaf november elke maand 275 euro aan inkomsten uit kamerverhuur houden. Als een verhuurder ook maaltijden aanbiedt aan de kamerhuurder, dan kan dat oplopen tot 475 euro.

Twee kamers

Een voorwaarde is dat verhuurder en huurder geen familie van elkaar zijn of al een gezamenlijk huishouden vormen. Bewoners van sociale huurwoningen mogen ook kamers verhuren. Wel is altijd toestemming van de eigenaar van de woning nodig. Per woning gaat het om maximaal twee kamers, schrijft NH.

"Met de nieuwe regeling houden bijstandsgerechtigden meer over aan het einde van de maand terwijl tegelijkertijd de woningnood wordt aangepakt", schrijft Pels.

Stijging vaste lasten

Volgens de wethouder brengt het verhuren van een kamer ook bepaalde kosten met zich mee zoals een stijging van vaste lasten als gas, water en licht. Ook de gemeentelijke belastingen als de afvalstoffenheffing en de waterschapsbelasting zullen bij kamerverhuur hoger zijn.

"Door het introduceren van een flinke financiële prikkel worden verhuurders gecompenseerd voor de stijging van vaste lasten en beloond voor het beschikbaar stellen van woonruimte."

"Kan de politiek alsjeblieft even normaal doen?", roept CDA-lijsttrekker Bontenbal aan het einde van het tv-debat, in een poging de discussie in het Rotterdamse Ahoy een iets ander karakter te geven. Maar Bontenbals oproep aan zijn vijf collega's blijkt aan dovenmansoren gericht.

De verwijten vlogen over en weer, of het nu over hogere defensie-uitgaven ging, belastinghervormingen, het basispakket, de pensioenleeftijd of de vrijheid van onderwijs. Over ruim 24 uur gaan de stembussen open en dat was duidelijk te merken. De aanvallen waren fel, persoonlijk soms en niemand had het geduld elkaar uit te laten praten.

Traditiegetrouw organiseerde EenVandaag de maandag voor de Tweede Kamerverkiezingen een debat van zes partijen. Dit keer mochten Wilders (PVV), Timmermans (GroenLinks-PvdA), Yesilgöz (VVD), Bontenbal (CDA), Jetten (D66) en Eerdmans (JA21) komen. Op een podium, omringd met meer dan 2000 studenten, gingen ze in groepjes van vier met elkaar in debat.

Kijk hier naar een enkele video's van het EenVandaag-verkiezingsdebat met harde aanvallen over en weer:

De afgelopen weken probeerden de middenpartijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks-PvdA in tv- en radiodebatten juist zo hoffelijk mogelijk tegen elkaar te doen. Het was vooral de bedoeling om inhoudelijk te debatteren en duidelijk te maken dat een stem op de PVV geen zin heeft. Donderdag bij het SBS-debat was het drie tegen één: Yesilgöz, Bontenbal en Timmermans willen echt niet met Wilders regeren, omdat die er een puinhoop van had gemaakt, was toen de boodschap.

Nu nemen de spanningen zo toe, dat de tijd van hoffelijkheid voorbij is. Uit de laatste Peilingwijzer, het gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag, blijkt dat de grote partijen heel dicht tegen elkaar aankruipen. De PVV is nog steeds de grootste, maar is wel significant teruggezakt. GroenLinks-PvdA is nog steeds de tweede partij, maar de voorsprong op het CDA en D66 is gering.

Secuur voorbereide aanvallen

En dus gingen de handschoenen uit in Ahoy. De aanvallen zijn secuur voorbereid. D66-Jetten zegt dat het "allemaal de schuld is van Wilders" dat de Nederlandse identiteit onder druk staat en dat er een "sluier van negativiteit" over Nederland hangt. "Een mooi ingestudeerd verhaal", constateert zijn opponent.

VVD-leider Yesilgöz ergert zich aan "de gladde praatjes" van Jetten, en zegt dat hij geen stevige asielmaatregelen wil nemen. Timmermans verwijt de D66-leider weer een "boekhoudersmentaliteit", omdat Jetten er steeds op hamert dat GroenLinks-PvdA niet tot 2035 extra defensie-uitgaven heeft begroot. JA21-leider Eerdmans moet zich verdedigen tegen de bewering van Yesilgöz dat zijn partij een lastenverzwaring wil van 46 miljard euro. "Dat is echt de grootste onzin", probeert Eerdmans tegen te werpen.

Wilders zegt dat hij de verlaging van de btw naar nul procent wil betalen door te stoppen met ontwikkelingssamenwerking. "Dan hebben ze misschien iets meer honger in Afrika, maar hier niet ", zegt hij. Hierop volgt veel gejoel van de studenten uit de zaal.

D66-leider Jetten kreeg nog een tik op zijn vingers van debatleider Suzanne Bosman, over een opmerking over prinses Amalia in het leger:

Wilders is na afloop snel weg. De andere partijleiders vinden achteraf dat het er behoorlijk stevig aan toe ging. "Wat chaotisch, veel gekissebis", constateert JA21-leider Eerdmans. Timmermans en Yesilgöz noemen het rommelig en Bontenbal "dynamisch, scherp en een hoop door elkaar praten".

Morgen is het NOS-debat met alle lijsttrekkers in de Tweede Kamer. Eerst zijn de zes kleinere partijen (ChristenUnie, Forum voor Democratie, Denk, SGP, Partij voor de Dieren en Volt) aan de beurt, om 19.00 uur. Anderhalf uur later volgen de lijsttrekkers van de negen grootste partijen: PVV, GroenLinks-PvdA, VVD, D66, BBB, CDA, SP, JA21 en NSC.

Bij de inname van de Sudanese stad Al-Fasher, in de westelijke regio Darfur, zijn tientallen burgers gedood door strijders van de Rapid Support Forces (RSF), de paramilitaire organisatie die al zo'n 2,5 jaar in een burgeroorlog verwikkeld is met het regeringsleger. Dat melden activisten in de stad en het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties.

Gisteren meldde het RSF al de stad te hebben veroverd. Dat wordt vandaag bevestigd door videobeelden uit de stad en verklaringen van bronnen binnen het regeringsleger, al worden er in delen van de stad nog wel gevechten gemeld. Er werd al gevreesd voor grootschalige gruweldaden, zoals ook plaatsvonden bij eerdere veroveringen door de RSF.

Executies

Officieel heeft het regeringsleger nog niet toegegeven dat de stad is ingenomen door het RSF, maar bronnen binnen het leger melden anoniem aan persbureau AP dat het leger zich wel heeft teruggetrokken van zijn basis in de stad. Op videobeelden op sociale media is te zien hoe RSF-strijders op en rond die kapotgeschoten basis feestvieren.

VN-mensenrechtenchef Volker Türk zegt dat RSF-strijders "burgers hebben geëxecuteerd die de stad probeerden te ontvluchten, waarbij er aanwijzingen zijn dat dat geweld etnisch gemotiveerd is." RSF bestaat uit vooral Arabische strijders, die het gemunt hebben op leden van Afrikaanse bevolkingsgroepen in Darfur.

Türk: "Het risico op verdere grootschalige en etnisch gemotiveerde gruweldaden in Al-Fasher groeit met de dag."

Op videobeelden vanuit de stad, gepubliceerd door doorgaans betrouwbare bronnen, is te zien hoe vluchtende burgers door RSF-strijders worden mishandeld en beschoten, en uitgescholden voor 'slaven'. Ook is te zien hoe mensen worden geëxecuteerd.

Let op: deze beelden kunnen als schokkend worden ervaren:

Het Sudan Doctor Network, een groep medici die verslag uitbrengt over de strijd en burgerslachtoffers, bevestigt dat de RSF in de stad een "verschrikkelijke moordpartij" heeft begaan, waarbij tientallen burgers zijn omgekomen. Ook zegt de groep dat de RSF systematisch alle ziekenhuizen en andere klinieken in de stad aan het plunderen en vernielen is, "zodat er geen medische infrastructuur meer over is."

De mensenrechtengroep Darfur Network for Human Rights zegt in een verklaring dat de RSF sinds de inname van de stad ruim duizend mensen heeft gevangengenomen, "waarbij burgers systematisch het doelwit zijn van willekeurige arrestaties en mogelijke oorlogsmisdaden."

Al-Fasher was afgelopen jaar de enige plek in de westelijke regio Darfur die nog in handen van het regeringsleger was. Er scholen zo'n 260.000 mensen voor het geweld, van wie pakweg de helft minderjarig is.

De restaurants van keten Vapiano hebben definitief de deuren gesloten. De pizza- en pastaketen werd vorige maand failliet verklaard. Gisteren gingen de zes vestigingen in Nederland echt dicht.

"Ondanks alle inspanningen is het niet gelukt om voor de vestigingen een geschikte overnamekandidaat te vinden", schrijft de keten op zijn website. De restaurants zaten onder meer in Den Haag, Rotterdam en Utrecht.

De directe aanleiding van het faillissement is een conflict met een payrollbedrijf, vertelt curator Fouad el Houzi. Het bedrijf beschuldigde Vapiano ervan de payrollmedewerkers niet te betalen. "Bij een kort geding werd een voorschot van zeven ton toegewezen dat Vapiano moest betalen." Het payrollbedrijf eiste ruim een miljoen euro aan achterstallige salarissen.

Een onderzoek naar mogelijke andere oorzaken van het faillissement volgt nog.

Eerder faillissement

In 2020 ging de restaurantketen ook al failliet, omdat het toenmalige Duitse moederbedrijf in financiële problemen verkeerde door de coronacrisis. Vapiano maakte toen een doorstart.

In 2007 werd het eerste Nederlandse Vapiano-restaurant geopend in Den Haag. De oorspronkelijk Duitse keten staat erom bekend dat klanten eten moeten bestellen met een pasje.

Een doorstart voor de hele Nederlandse tak komt er nu niet, laat de curator weten. Wel worden er gesprekken gevoerd over een doorstart van het restaurant in Leidschendam.

De 18-jarige Wesley van K. uit Leiden is veroordeeld voor het sturen van bedreigingen aan de lijsttrekkers Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Stephan van Baarle (Denk). Hij krijgt een celstraf van 30 dagen, waarvan 25 dagen voorwaardelijk, en een taakstraf van 30 uur.

Omdat hij sinds zijn arrestatie al vijf dagen heeft vastgezeten, hoeft hij niet langer in de cel te blijven.

Van K. heeft de twee politici via privéberichten op sociale media met de dood bedreigd. Hij schreef aan Denk-lijsttrekker Van Baarle dat hij hem knock-out zou slaan, in een busje zou slepen, zou ophangen en opensnijden. Hij noemde Van Baarle ook "kankermoslim".

Op zijn telefoon werd ook een bericht aan Frans Timmermans gevonden, waarin Van K. zei dat hij Timmermans dood zou maken en dat beveiliging hem niet zou helpen. Beide lijsttrekkers voelden zich ernstig bedreigd.

Niet hij, maar een vriend

Bij de rechter zei de verdachte dat niet hij, maar een vriend van hem het bericht aan Van Baarle had gestuurd. Over het bericht aan Timmermans zei hij niets.

De rechter rekent hem aan dat hij geen verantwoordelijkheid nam, niet mee wil werken met de reclassering en dat een van de berichten ook nog een discriminerende toon had. De straf valt lager uit dan de eis van twee maanden, onder meer vanwege de leeftijd van de jonge Leidenaar, en ook omdat de politie de regels voor het bekijken van zijn telefoon niet helemaal heeft gevolgd.

Van K. is onlangs nog door de kinderrechter veroordeeld tot 100 uur taakstraf, onder meer voor zware mishandeling.

In Ivoorkust is Allassane Ouattara (83) opnieuw gekozen tot president. Volgens de kiescommissie kreeg hij bijna 90 procent van de stemmen. De omstreden Ouattara is al sinds 2011 aan de macht in het West-Afrikaanse land.

De uitslag is niet verrassend, omdat de belangrijkste politieke tegenstanders van Ouattara niet mochten meedoen. Van de vier resterende tegenkandidaten is er geen enkele die de steun geniet van een grote partij.

Met 3 procent van de stemmen werd voormalig minister Jean-Louis Billon tweede. Hij heeft Ouatarra gebeld en gefeliciteerd met zijn overwinning. Van de ruim 8,5 miljoen stemgerechtigden kwam iets meer dan de helft opdagen bij de stemlokalen.

Jong continent, oude leiders

De herverkiezing van Ouattara is het meest recente voorbeeld van hoe oudere mannen aan de macht blijven in Afrika, het continent met de jongste bevolking ter wereld.

Paul Biya (92) is al sinds 1982 aan de macht in Kameroen, Yoweri Museveni (81) sinds 1986 in Oeganda. Recordhouder in Afrika is president Teodoro Mbasogo (83) van Equatoriaal-Guinea. Hij werd in 1979 voor het eerst gekozen.

Je politieke tegenstanders zwart maken is van alle tijden, maar deze verkiezingscampagne gaat dat op een volgens experts zeer gevaarlijke manier: levensechte AI-beelden. Vooral de PVV maakt hier veel gebruik van, blijkt uit onderzoek.

Vandaag deed GroenLinks-PvdA aangifte vanwege lasterlijke afbeeldingen van lijsttrekker Frans Timmermans. Die stonden op een Facebookpagina die werd beheerd door de PVV-Kamerleden Maikel Boon en Patrick Crijns. Zij zouden zelf met AI-software de plaatjes hebben gegenereerd.

De betreffende plaatjes:

Een gevaarlijke ontwikkeling, vindt Fabio Votta, de onderzoeker achter CampAIgntracker. Die site analyseert berichten die partijen, politici en bewegingen op sociale media plaatsen in aanloop naar de verkiezingen. Tot en met 12 oktober zijn er 231 door AI gemaakte berichten verschenen. De helft daarvan is afkomstig van de PVV.

Veel van die berichten stonden op de inmiddels offline gehaalde Facebookpagina 'Wij doen geen aangifte tegen Geert Wilders', die dus beheerd werd door de twee PVV-Kamerleden. Naast afbeeldingen van Timmermans stonden er ook AI-foto's op die asielzoekers in een kwaad daglicht zetten.

Onderzoeker Votta schrok van de hoeveelheid berichten en het grote bereik van de pagina. "Veel foto's werden verder online verspreid. Dat maakt het doel van zo'n pagina, namelijk het wegzetten van tegenstanders, zeer succesvol." Ook de snelheid en het gemak waarmee dit soort afbeeldingen wordt gemaakt, baart Votta zorgen.

Onderzoek CampAIgntracker.nl

CampAIgntracker analyseerde tot en met 12 oktober 231 berichten uit de verkiezingscampagne die door AI zijn gegenereerd. De herkomst daarvan bleek:

51,9 procent van de PVV

12,6 procent van Vrede voor Dieren

7,4 procent van de VVD

3,9 procent van D66

2,6 procent van BVNL

2,2 procent van FvD, BBB, SP en CDA

1,7 procent GroenLinks-PvdA

Volgens Votta is niet te bewijzen of het mensen daadwerkelijk van ideeën of stemgedrag doet veranderen. Maar het kan wel het gevoel versterken dat ze al hadden. "Hun opvattingen over bijvoorbeeld Timmermans of asielzoekers worden bevestigd. Daarmee wordt het voor hen de waarheid."

En dat kan ook gevaarlijke gevolgen hebben, zegt Votta. "Asielzoekers en ook politici worden door dit soort berichten gedemoniseerd. Daardoor kunnen ze doodsbedreigingen krijgen of kan er geweld tegen ze worden gebruikt."

Ook het Alan Turing Institute uit Londen deed afgelopen jaar onderzoek naar de invloed van AI op verkiezingen. In dat jaar werden wereldwijd maar liefst vijftig landelijke verkiezingen gehouden, waarbij twee miljard mensen hun stem uitbrachten. Hoewel daarbij veel gebruik werd gemaakt van AI is volgens het instituut niet te bewijzen dat dit directe invloed had op het stemgedrag.

Maar, zo zegt het instituut, de bedreigingen van AI zijn er wel degelijk. Dat beaamt ook Fabio Votta. "Het wordt steeds makkelijker om AI in te zetten. Daarnaast wordt het ook steeds moeilijker om nep van echt te onderscheiden. Het kan best zijn dat volgend jaar wijzelf als onderzoekers al niet meer het verschil kunnen zien. Met als gevolg dat straks iedereen in zijn eigen AI-gegenereerde realiteit leeft."

Al meer dan een jaar wordt er om Pokrovsk gevochten, maar de situatie is niet eerder zo kritiek geweest als nu. Honderden Russische militairen zijn de stad binnengetrokken. De Oekraïense president Zelensky erkende gisteravond dat zijn troepen het "extreem lastig" hebben.

Pokrovsk was tot vorig jaar een belangrijk logistiek knooppunt met zo'n 80.000 inwoners. Sporen en wegen komen er samen en vanuit deze stad werd een deel van het front bevoorraad. In de eerste jaren van de oorlog was dit slechts een tussenstop voor militairen, materieel en munitie.

Maar naarmate Rusland langzaam terrein won, kwam Pokrovsk dichter bij het front te liggen. Afgelopen jaar groeide het zelfs uit tot het belangrijkste slagveld. Volgens de Oekraïense strijdkrachten heeft Rusland nergens aan het front zoveel militairen verzameld.

Toch lukte het die grote strijdmacht maar moeilijk om de Pokrovsk binnen te dringen. De stad en zijn omgeving worden bewaakt door talloze drones. Een verslaggever van de Kyiv Independent bezocht deze zomer nog een drone-eenheid. De dronepiloten wisten de Russische aanvallen lange tijd af te slaan.

Dat dwong Rusland om een nieuwe strategie te ontwikkelen. Want tanks, pantservoertuigen en grotere groepen soldaten vormden een te makkelijke prooi voor de Oekraïense drones.

Bekijk hieronder meer over de cruciale rol van Donetsk:

Dus ging Rusland over op een andere tactiek, zegt defensie-expert Patrick Bolder: "De laatste maanden zag je steeds vaker kleine groepjes militairen of saboteurs, soms maar één of twee, die onder dekking van slecht weer of duisternis de stad probeerden binnen te dringen." Bij slecht weer zijn drones minder effectief.

Vorige week werd diep in Pokrovsk nog een aantal burgers gedood door zo'n groep Russische 'saboteurs'. Wat opnieuw onderstreepte hoe hoe kwetsbaar de Oekraïense verdediging van de stad is.

Opmars verloopt traag

De opmars van de Russische hoofdmacht rond de stad verloopt extreem traag en gaat gepaard met enorme verliezen. Toch komen de Russen wel steeds dichter bij de stad, net als de drones. Op de grond wordt de stad nog niet omsingeld, maar in de lucht is dat anders.

Alle toegangswegen naar Pokrovsk liggen binnen het bereik van Russische drones. De meeste drones kunnen minimaal 10 kilometer vliegen. Bevoorrading van de stad is daardoor de laatste maanden steeds gevaarlijker.

Op deze beelden is te zien dat Russische drones jagen op Oekraïense voertuigen:

Langs de toegangswegen liggen Russische drones te wachten in een hinderlaag, om zich in de passerende voertuigen te boren. Zo raken de Oekraïners in de stad steeds verder geïsoleerd. Dat is een effectieve tactiek volgens Bolder: "Ze kopiëren eigenlijk wat de Oekraïners eerder hebben gedaan. De logistieke aanvoer met drones platleggen."

Met grote transportdrones, rijdende drones en te voet wordt de stad nog steeds bevoorraad. Al gaat dat steeds moeilijker. Oekraïense eenheden in de stad lijken voorlopig nog genoeg drones, munitie en voedsel te hebben om door te vechten.

De strijd om Pokrovsk

Oekraïne heeft ook opnieuw commando's naar de stad gestuurd, meldt de Oekraïense journalist Andriy Tsaplienko. Zij zouden al in gevecht zijn met de Russen. Zo hoopt Kyiv deze Russische doorbraak in de kiem te smoren.

Het is ondertussen een beproefde tactiek: na een Russische infiltratie worden commando's gestuurd om het lek in het front te dichten. Ook afgelopen maand wist Oekraïne zo een grote Russische aanval af te slaan.

Pokrovsk is nog niet gevallen en Oekraïne lijkt er alles aan te willen doen om dat te voorkomen of zo lang mogelijk uit te stellen. Voorlopig verliest Rusland rond de stad nog altijd veel troepen en is er van een verovering nog geen sprake, denkt Bolder: "Voordat ze heel Pokrovsk echt hebben ingenomen, zover is het echt nog niet. Het is allemaal ook heel fragiel voor de Russen."

Twee weken na het ingaan van het staakt-het-vuren blijft de Gazastrook grotendeels afgesloten van de buitenwereld. Israël weigert nog altijd op grote schaal hulpgoederen toe te laten en blokkeert de toegang van buitenlandse journalisten en medewerkers van VN-organisaties.

Dat gebeurt ondanks een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof (ICJ), vorige week woensdag, die Israël verplicht om humanitaire hulp het gebied binnen te laten.

Tekort aan voedsel

De VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) zegt op X dat Israël zowel hulpgoederen als internationale medewerkers de toegang tot Gaza blijft ontzeggen. Daardoor zien de ongeveer 12.000 lokale medewerkers in Gaza zich gedwongen onder extreem moeilijke omstandigheden basiszorg te verlenen.

Volgens autoriteiten in Gaza komen sinds het ingaan van het staakt-het-vuren gemiddeld 89 vrachtwagens per dag de enclave binnen, terwijl volgens het akkoord dagelijks 600 trucks per dag zouden moeten worden toegelaten. Er is daardoor nog altijd een schrijnend tekort aan voedsel.

'Honger als wapen'

Het internationale Gerechtshof oordeelde vorige week dat Israël als bezettende macht verplicht is hulp toe te staan van de VN en haar organisaties, waaronder UNRWA. Het hof stelde bovendien dat Israël geen bewijs heeft geleverd voor zijn bewering dat een "significant aantal UNRWA-medewerkers lid is van Hamas"; een claim die Israël vorig jaar gebruikte om de organisatie te weren uit door Israël gecontroleerde gebieden.

Volgens Balkees Jarrah, waarnemend directeur Midden-Oosten en Noord-Afrika bij Human Rights Watch, heeft het Internationaal Gerechtshof "duidelijk gemaakt dat Israël zijn campagne tegen UNRWA moet beëindigen en moet stoppen met het gebruik van uithongering van burgers als oorlogswapen".

Voedsel in ruil voor lichamen

Toch houdt Israël de enige doorgang naar Egypte, de Rafah-grensovergang, "tot nader order" gesloten. Volgens de Israëlische regering hangen heropening én verdere onderhandelingen af van de terugkeer van de lichamen van dertien Israëlische gijzelaars die nog in Gaza begraven liggen.

Hamas zegt dat het samen met Egyptische specialisten en het Rode Kruis zoekt naar de stoffelijke resten, onder meer in gebieden die nu onder Israëlische controle staan. Een Turks team van 81 bergingsspecialisten dat al enkele dagen klaar staat om hierbij te helpen is de toegang tot Gaza ontzegd.

Intussen wachten duizenden Palestijnen op de terugkeer van hun eigen vermisten. Er liggen nog zeker 9000 mensen onder het puin, volgens het ministerie van Volksgezondheid in Gaza. Families vragen zich af waarom zwaar materieel alleen wordt ingezet om Israëlische lichamen te bergen, terwijl zij hun eigen doden nog altijd met blote handen proberen terug te vinden.

Premier Netanyahu zei zondag dat Israël "de controle over Gaza" behoudt en zelf bepaalt welke buitenlandse organisaties worden toegelaten. "We beslissen welke internationale krachten toelaatbaar zijn en zo blijven we handelen", verklaarde hij.

Buitenlandse journalisten geweerd

Sinds de Hamas-aanval van 7 oktober 2023 weert Israël buitenlandse media uit Gaza. Pas deze maand liet de regering aan het Israëlische Hooggerechtshof weten dat dit beleid "wordt herzien", maar niet direct. Uiterlijk op 23 november moet een nieuw besluit volgen.

Tot die tijd blijven journalisten uitgesloten van toegang, op enkelen na die onder begeleiding van het Israëlische leger tot aan de 'gele lijn' mogen komen. Alle reportages van deze journalisten zijn onderhevig aan strikte Israëlische censuur.

Geen 'onontgonnen terrein' voor journalisten

Ben De Pear, een Britse documentairemaker en voormalig hoofdredacteur van Channel 4 News, waarschuwt dat de eventuele komst van buitenlandse verslaggevers niet mag doen vergeten dat Palestijnse journalisten de oorlog "in realtime hebben vastgelegd, en dat vaak met hun leven hebben moeten bekopen". Sinds het uitbreken van de oorlog zijn meer dan 270 Palestijnse journalisten gedood.

"Westerse media wekken door te blijven benadrukken dat zijzelf niet naar binnen mochten, de indruk dat er pas verslaggeving mogelijk is zodra buitenlandse journalisten aanwezig zijn. Daarmee wordt het werk van lokale verslaggevers gemarginaliseerd", zo schrijft De Pear in een veel-gedeelde LinkedIn-post.

De Pear roept daarom correspondenten op om Gaza niet als "onontgonnen terrein" te verslaan als ze uiteindelijk toch toegang krijgen. "Wat zij straks vastleggen is allang gefilmd, gedeeld en gezien, alleen vaak genegeerd. Hun taak is niet om de "volledige waarheid" te onthullen, maar om voort te bouwen op het werk van degenen die haar al vertelden en daarvoor de hoogste prijs betaalden", stelt De Pear.

Bij de Amsterdamse luxe sportschoolketen Saints and Stars is geen sprake van arbeidsuitbuiting. Dat kan worden opgemaakt uit een bericht van het Openbaar Ministerie na onderzoek. De verdenking van mensenhandel (waar arbeidsuitbuiting een vorm van is), komt daarmee te vervallen. Het OM-onderzoek naar de sportschool richt zich nu op mensensmokkel en valsheid in geschrifte.

Bij een controle van de Arbeidsinspectie in juni, werden mensen aangetroffen die niet in Nederland mogen werken. Ook kreeg de inspectie signalen van mogelijke arbeidsuitbuiting, een vorm van mensenhandel waarbij werknemers bijvoorbeeld onder dwang, geweld, dreiging, afpersing of misleiding werkzaamheden moeten uitvoeren.

"Signalen van arbeidsuitbuiting worden, hoe gering ook, altijd onderzocht. Dat is in deze zaak ook gebeurd. Op basis van de aangiftes en aanvullend onderzoek kan niet worden geconcludeerd dat er sprake is van mensenhandel", zegt het OM. "Het onderzoek naar mensensmokkel en valsheid in geschrifte gaat onverminderd door."

Ophef

De sportschool kwam in juli in opspraak toen Het Parool berichtte over uitbuiting van Filipijnse en Indonesische schoonmakers. De krant sprak medewerkers die onder de belofte van huisvesting en goede arbeidsvoorwaarden aan het werk waren gegaan. Elf schoonmakers deden aangifte tegen de sportschool.

De advocaat van de schoonmakers laat aan de krant weten verbaasd te zijn over de snelheid, waarmee de aangiftes zijn afgehandeld. "De inkt van de aangifte is amper droog en er ligt al een beslissing." Ze zegt de beslissing van het OM nog te gaan bestuderen. Ook zou deze uitspraak betekenen dat de elf schoonmakers Nederland mogelijk binnenkort moeten verlaten, schrijft Het Parool.

Verschil mensenhandel en mensensmokkel

Er is een verschil tussen mensensmokkel en mensenhandel. Mensensmokkel is juridisch gezien een misdrijf tegen de staat. Als mensen bijvoorbeeld worden geholpen om Nederland binnen te komen of worden geholpen om illegaal in Nederland te verblijven, uit winstbejag.

Mensenhandel is een misdrijf tegen een persoon. Daarbij wordt de lichamelijke en geestelijke integriteit van iemand geschonden en een inbreuk gemaakt op de persoonlijke vrijheid. Op mensensmokkel staat een maximale celstraf van zes jaar, en op mensenhandel twaalf jaar.

In Parijs is de rechtszaak begonnen tegen tien verdachten die de Franse première dame Brigitte Macron jarenlang online hebben lastiggevallen. De verdachten stellen op sociale media onder meer dat de presidentsvrouw geboren is als man.

De acht mannen en twee vrouwen die vandaag en morgen terechtstaan, riskeren een gevangenisstraf van maximaal twee jaar. Brigitte Macron verscheen op de eerste dag zelf niet in de rechtbank. Verwacht wordt dat zij via haar advocaat materiaal en foto's aanlevert om te bewijzen dat ze biologisch een vrouw is.

Een van de verdachten is de 41-jarige Aurélien Poirson-Atlan, die op sociale media onder het pseudoniem Zoé Sagan complottheorieën over Brigitte Macron verspreidde. Zijn account op X, het voormalige Twitter, is geschorst. Een andere verdachte is een zelfverklaard helderziende die zichzelf Amandine Roy noemt. Zij beweert dat de broer van Brigitte na zijn transitie haar identiteit heeft aangenomen.

Ook in VS

Brigitte en haar man Emmanuel Macron zijn al jaren doelwit van transfobe berichten op sociale media en niet alleen in Frankrijk. Ook in Amerika worden complottheorieën over Brigitte Macron verspreid, voornamelijk door zeer rechtse influencers en activisten.

Het echtpaar-Macron heeft in Amerika een zaak lopen tegen de conservatieve podcaster Candace Owens. Zij heeft 4,5 miljoen volgers op YouTube en maakte de serie Becoming Brigitte, waarin ze beweert dat Brigitte geboren is als man.

In 2024 kreeg Candace Owens geen visum voor Nieuw-Zeeland en Australië. De autoriteiten voerden onder meer als reden aan dat Owens ontkent dat de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog medische experimenten op Joden in concentratiekampen uitvoerden.

Het ongewone liefdesverhaal van Emmanuel en Brigitte is in Frankrijk overbekend. Emmanuel werd in 1992 als 15-jarige scholier in Noord-Frankrijk verliefd op de bijna 25 jaar oudere Brigitte, die op school een toneelstuk regisseerde waarin hij de hoofdrol speelde. Zijn ouders dachten eerst dat hij een relatie had met de dochter van Brigitte.

Toen Macron naar Parijs vertrok om zijn school af te maken op een prestigieus lyceum en te studeren, beloofde hij Brigitte om terug te komen om met haar te trouwen. Dat gebeurde in 2007, een jaar nadat Brigitte was gescheiden van haar eerste man. Tien jaar later won Emmanuel Macron de Franse presidentsverkiezingen.

Het leeftijdsverschil tussen de twee is voor veel aanhangers van Macron hét bewijs dat hun kandidaat een onafhankelijke geest is, wars van sociale conventies. "Als de rollen omgekeerd waren geweest, had iedereen dat fantastisch gevonden", zei Macron in een interview na zijn verkiezingswinst in 2017.

In het water in het Westelijk Havengebied in Amsterdam is een lichaam gevonden. Dat meldt een woordvoerder van de politie. Het lichaam is gevonden bij de gezonken boot die de politie eerder vandaag op de bodem van de Afrikahaven lokaliseerde.

De boot had gisteren rond 18.00 uur een aanvaring met een binnenvaartschip. De twee opvarenden van de gezonken boot zijn sindsdien vermist.

Het gaat om twee medewerkers van De Koperen Ploeg, bevestigde het bedrijf aan de regionale omroep NH. Dat bedrijf levert diensten op het water zoals het aanmeren en losmaken van schepen.

Een woordvoerder van de veiligheidsregio zei eerder dat het "niet waarschijnlijk" is dat de twee nog in leven zijn.

Oorzaak onbekend

De oorzaak van de aanvaring is nog niet bekend. De politie kan niet bevestigen dat het gevonden lichaam van een van de opvarenden is.

Het wrak wordt nog niet omhoog getakeld omdat de prioriteit bij het vinden van de bemanning ligt. Mogelijk wordt de boot morgen opgetakeld.

Specialistische teams zoeken sinds vanochtend naar de opvarenden. Gisteren werd al enkele uren met onder meer duikteams en sonarboten naar het tweetal gezocht.

Het Openbaar Ministerie eist celstraffen van 1 tot 7 jaar tegen acht mensen die tot de soevereinen worden gerekend. De zwaarste straffen zijn geëist tegen drie mannen die volgens het OM een aanslag wilden plegen op de burgemeester van Deventer.

Volgens het OM waren de soevereinen van plan om de staat omver te werpen. Ze spraken daar uitgebreid over in chatgroepen, organiseerden bijeenkomsten en ook zijn documenten met plannen gevonden. Ook hadden ze vuurwapens aangeschaft en waren ze op zoek naar zwaardere wapens.

De soevereinen zouden lid zijn van de organisatie Common Law Nederland Earth (CLNE), later bekend als de Volksraad, die gezien wordt als criminele organisatie. CLNE erkent de Nederlandse overheid niet en wil een vervangend systeem invoeren, met juryrechtspraak, sheriffs, en milities die hen ondersteunen.

Enkele verdachten zouden de oprichters van CLNE zijn. Anderen hadden een aanjagende rol in het verspreiden van het terroristische gedachtegoed. De strafeis tegen hen is 1 tot 3 jaar cel.

'Arrestatiebevelen'

In de berichten die werden uitwisselden stond bijvoorbeeld dat sheriffs en juryleden werden gezocht in heel Nederland. Ook gingen er 'arrestatiebevelen' rond voor overheidsfunctionarissen. In de documenten werden plannen voor burgerarresten en ontvoeringen genoemd.

De advocaat van een van de verdachten zegt dat de plannen niet bedoeld zijn om de overheid omver te werpen, maar om in te kunnen grijpen in een chaossituatie. Zoals een oorlog, als de elektriciteit uitvalt, of "een andere situatie die de overheid niet aankan". Hij zegt ook: "Als je standpunten hebt die de overheid niet graag ziet, ben je niet meteen een terrorist".

Deventergroep

Tegen drie mannen die de zogenoemde Deventergroep vormden is 7 jaar cel geëist. Volgens het OM traden zij op als militie en konden zij naar eigen zeggen worden "opgetrommeld als er massa-arrestaties moeten worden uitgevoerd". Eén van hen noemde zich de 'sheriff van Deventer'. Zij hadden concrete plannen voor een aanslag op de burgemeester van Deventer.

De zaak draait in totaal om tien mensen. Tegen twee van hen werd eerder al 4 en 6 jaar cel geëist voor het leveren van de wapens. De uitspraak volgt waarschijnlijk eind november.

Wat zijn soevereinen?

Soevereinen, of autonomen, geloven dat de overheid geen wettelijke macht over hen heeft. Sommigen vinden dat ze zelf mogen bepalen of ze bijvoorbeeld belastingen, boetes of de premie voor een ziektekostenverzekering betalen.

Naar schatting zijn er enkele tienduizenden soevereinen in Nederland. Zelf noemen zij zich niet altijd zo. De meesten van hen zijn niet gewelddadig en willen vooral zo onafhankelijk mogelijk leven. Een klein deel zou geweld niet schuwen in verzet tegen instituties zoals de overheid, de belastingdienst en verzekeringsmaatschappijen.

Het was vandaag precies 750 jaar geleden dat de stad voor het eerst officieel werd vermeld in het zogeheten tolprivilege van Floris V. Het hele jaar door waren er activiteiten, maar vandaag was Amsterdam dan echt jarig en is er ook veel te doen. AT5 was er de hele dag bij. Lees in dit liveblog hoe de 

In de ochtend:
De feestdag begint al vroeg met een rechtstreekse uitzending vanaf de Dam om 7.45 uur. Burgemeester Halsema snijdt daar de symbolische verjaardagstaart aan: 75 meter lang, goed voor 7500 stukken. Ook in de verschillende stadsdelen wordt getrakteerd op taart.  Presentator Fabiënne Mucuk spreekt Mokumers (voor één keertje met volle mond) over deze historische dag. Tussendoor hebben we filmpjes van onze jonge makers van Wij Zijn Amsterdam. Om 9.00 uur blikt AT5  terug op hoogtepunten van het jubileumjaar. In samenwerking met Amsterdam 750 werd wekelijks het magazine Amsterdam in 750 seconden gemaakt. Een selectie van bijzondere projecten komt in deze compilatie opnieuw voorbij.

Om 10.00 uur veen gesprek over de nieuwe Canon van Amsterdam. Welke iconische hoogtepunten kent de stad? Welk deel van de geschiedenis is belangrijker geworden en welk deel zien we nu anders? Daarna zenden we enkele afleveringen uit van de Canon van Amsterdam met Herman Beliën uit 2009 en een aflevering over de geschiedenis van het Paleis op de Dam. Om 11.00 uur is compilatie te zien van SAIL, dat deze editie in het teken stond van het jubileumjaar.

In de middag:
Om 12.00 uur schuiven we live aan bij een van de 75 locaties van Heel Amsterdam Eet, waar Amsterdammers samen lunchen. We spreken feestvierders die – net als de stad – vandaag jarig zijn. Om 13.00 uur is een selectie van opvallende momenten uit de Grote Amsterdam Quiz te zien waarin teams hun kennis van de stad hebben getest. Om 14.00 uur zijn we weer live, dit keer met presentatrice Nadine van Ginkel vanaf het Museumplein waar AT5 in gesprek gaat met mensen die het afgelopen jubileumjaar mede mogelijk maakten. Onder anderen schrijver Geert Mak schuift aan, net als een familie met vier generaties Amsterdammers. 

Om 16.00 uur zijn de hoogtepunten van het Ringfeest te zien en om 17.30 uur is zoals gebruikelijk het AT5 Nieuws.

In de avond:
Om 18.00 uur is een reeks korte filmpjes te zien waarin Amsterdammers zelf aan het woord komen over wat hun stad bijzonder maakt. Vanaf 19.00 uur zijn live op de rode loper waar de genodigden aankomen voor het slotfeest en rond 20.15 uur zijn we bij de aankomst van het koninklijk paar bij het Van Gogh Museum. 

Om 20.30 uur zenden we live het slotfeest op het Museumplein uit. Onder andere Bente, Roxeanne Hazes, Kris Kross Amsterdam, Maan, Willeke Alberti en Wibi Soerjadi treden op. Het feest duurt tot ongeveer 22.00 uur. 

De politie heeft aan het eind van de middag een lichaam gevonden in het water van het Westelijk Havengebied. Dat gebeurde tijdens de zoekactie naar de opvarenden die te water raakten na een aanvaring met een vrachtschip. 

Een duiker van het arrestatieteam vond het lichaam rond 16.45 uur. Het lichaam wordt op dit moment naar de kant gebracht. Daarna wordt gekeken naar de doodsoorzaak en de identiteit en daarna kan de politie pas vaststellen of het inderdaad om een van de twee slachtoffers van de aanvaring gaat. 

De politie heeft eerder vanmiddag in het Westelijk Havengebied al de boot gevonden die gisteren rond 18.00 uur werd aangevaren. De boot was na de aanvaring gezonken. Het wrak wordt nog niet omhoog getakeld omdat de prioriteit bij het zoeken naar de twee opvarenden ligt. Mogelijk gebeurt dat takelen morgen. 

Wel was duidelijk dat de twee vermisten niet meer in de boot te vinden waren. Het lichaam dat aan het eind van de middag is gevonden lag verderop in het water, zegt een politiewoordvoerder.

Het gaat om een bootje van De Koperen Ploeg. Zij houden zich bezig met het afmeren, ontmeren en verhalen van schepen in het Amsterdams havengebied. 

De gemeente heeft nieuwe regels ingesteld waardoor Amsterdammers met een bijstandsuitkering maximaal 475 euro kunnen verdienen aan kamerverhuur. Dat was voorheen nog niet zo.

Wethouders Zita Pels (Volkshuisvesting) en Rutger Groot Wassink (Sociale Zaken) laten weten dat de nieuwe regels vanaf 1 november ingaan. Ze schrijven dat ze het belangrijk vinden om 'de beschikbare woonoppervlakte in de stad optimaal te benutten'.

"Voorheen was er vrijwel geen financiële prikkel voor Amsterdammers met een bijstandsuitkering om een kamer in de eigen woning te verhuren", laten beide wethouders weten. "Met de nieuwe regeling houden bijstandsgerechtigden meer over aan het einde van de maand terwijl tegelijkertijd de woningnood wordt aangepakt."

Een Amsterdammer in de bijstand die een kamer verhuurt kan vanaf november elke maand 275 euro aan inkomsten uit kamerverhuur houden, naast de bestaande bijstandsuitkering. Als een verhuurder ook maaltijden of ingrediënten aanbiedt aan de huurder, dan kan dat bedrag oplopen naar de 475 euro. 

Stijging vaste lasten

Volgens beide wethouders brengt het verhuren van een kamer ook bepaalde kosten met zich mee, zoals een stijging van vaste lasten als gas, water, licht en verhoging van gemeentelijke belastingen als afvalstoffenheffing en waterschapsbelasting. "Door het introduceren van een flinke financiële prikkel worden verhuurders gecompenseerd voor de stijging van vaste lasten en beloond voor het beschikbaar stellen van woonruimte."

Kamerverhuur is ook mogelijk in een sociale huurwoning. Wie een IOAW- of IOAZ-uitkering heeft helemaal geen huurinkomsten aan de gemeente af te staan. Inkomsten uit kamerverhuur hebben verder ook geen effect op de AOW, WIA of WW-uitkering en niet op de hoogte van huurtoeslag, zorgtoeslag of kindgebonden budget. De wethouders hopen dat de nieuwe regelgeving voor meer woonplekken in de stad zal zorgen. 

Ajax won gisterenmiddag met bloed, zweet en vooral geluk. Twente had makkelijk vier of vijf goals kunnen maken in de eerste helft, maar dat deden ze niet. Toen de tweede helft begon, deed Ajax het onverwachte, ze maakte drie goals. Kale en Kokkie maken zich geen illusie, de overwinning is zeker niet de ommekeer.

In deze aflevering van Damsko spreken we met Amerikaanse, die zich erg druk maakt om de situatie in haar land, aangaande  de klopjacht van de Amerikaanse immigratiedienst op illegalen. En we gaan op bezoek bij  culinaire een grootheid in Zuidoost.

In de serie ‘Ferry Tales’ ontmoet we de Amerikaanse Cali op de pont. Zij werkt als internationaal belastingconsulent en heeft pas een huis gekocht in Amsterdam. Ze is van plan hier een tijd te blijven, aangezien ze vindt dat het in haar land van herkomst niet erg goed gaat. Ze heeft het gevoel zich vaak te moeten verontschuldigen tegenover haar Nederlandse collega's en vrienden, vanwege het beleid van president Donald Trump.

In de rubriek ‘Klein Onderhoud' is cateraar Maikel bezig zijn keuken te verbouwen. Hij beweert de ongekroonde koning van de Moksi Alesi te zijn. Als hij gaat koken komt volgens hem de spirit van zijn oma in z'n handen.

Alle afleveringen van Damsko zijn hier terug te zien. 

Lichaam gevonden bij zoekactie na vaarongeluk Westelijk Havengebied en het is de hele dag feest want Amsterdam is jarig. Dat en meer in het AT5 Nieuws van maandag 27 oktober, gepresenteerd door Luna Christern. 

Als je in de Zuidas bent, kun je er bijna niet omheen: de Valley. Het iconische gebouw met de kronkelende vormen en groene gevels. Al dat groen moet goed worden onderhouden, maar dat groeit allemaal niet op de makkelijkst te bereiken plekken. En dat is precies een klusje voor Marleen Pulmer. Ze komt twee keer in de week uit Arnhem om de boel bij te houden.

De Valley aan de Beethovenstraat op de Zuidas bestaat uit drie torens: van 100 meter, 66 meter en 76 meter. In de hoogste toren bevindt zich op de 26e verdieping, de bovenste, een restaurant. "Je moet inderdaad geen hoogtevrees hebben. In het begin moest ik niet te vaak omlaag kijken, maar inmiddels ben ik eraan gewend. Ik werk volgens het 'niet-vallen-principe'. Dat gaat altijd goed", lacht Marleen. 

Valbeveiliging

Op het terras van het restaurant staan bloembakken, waar Marleen vaak te vinden is. Altijd gezekerd, dat wel natuurlijk. Marleen en haar collega’s dragen een harnas met valbeveiliging. "Er zijn van die ringen, waar we deze touwen aan vast maken. Vaak denken mensen dat we aan die touwen hangen, maar als we er aan hangen, zijn we dus gevallen." Gelukkig is dat nog nooit gebeurd.

In de rest van het gebouw zitten kantoren en woningen. Of ze daar wel eens naar binnen kijkt? "Jazeker, we moeten vaak naar binnen om bij de balkons te komen", vertelt ze. Wat ze daar ziet? "Geld", lacht Marleen.

"Het zijn niet alleen maar rijke stinkerds. Maar wat wel opvalt, is dat ze allemaal hetzelfde design hebben.  En het ruikt ook overal hetzelfde. Naar dat geurtje, Marie Stella Maris", vertelt Marleen. 

Hovenieren op de Valley heeft wel wat uitdagingen vertelt Marleen. Daarmee doelt ze niet op de hoogte, maar op de vele handelingen dat het kost. "Ik wilde met mijn handen werken, maar hier is het allemaal wat complexer om bij de woningen te komen. Steeds met de lift, vaak moeten de schoenen overal uit. Het zijn veel handelingen voor weinig vierkante meter groen", vertelt ze. 

De 16-jarige jongen die sinds woensdag vermist was uit een COA (Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers) op de Tafelbergweg in Zuidoost, is weer terecht. Dat meldt de politie. De jongen is in goede gezondheid aangetroffen. 

Woensdag was de tiener rond 17.00 uur voor het laatst gezien bij de opvanglocatie. Waar hij daarna naartoe is vertrokken, was niet duidelijk. De politie deelde gisteren zijn foto, omdat zij en het COA zich zorgen maakten om de jongen. 

Aan het begin van de middag meldde de politie dat de jongen weer terecht is. De politie bedankt mensen die hebben geholpen met het verspreiden van zijn foto, maar vraagt wel om de beelden nu weer offline te halen. 

De politie gaat verder met de zoektocht naar de twee vermisten van de aanvaring tussen twee vaartuigen in de Afrikahaven in het Westelijk Havengebied. Gisteren werd de hele avond gezocht naar de slachtoffers. Aan het einde van de avond werd de reddingsactie gestaakt. 

De politie is rond 09.00 uur verder gegaan met de zoektocht naar de twee vermisten. De aanvaring tussen een binnenvaartschip en een klein werkvaartuig gebeurde gisteren iets voor 18.00 uur. Het werkvaartuig, waar twee personen aan boord zaten, zonk en is nog altijd niet terecht. 

Met sonarboten en meerdere duikteams werd gezocht naar de slachtoffers. Ook vloog er lange tijd een politiehelikopter boven het water. Iets voor 22.00 uur hebben alle hulpdiensten de locatie verlaten en werd de reddingsactie gestaakt. Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio is het 'niet waarschijnlijk' dat de twee vermisten nog in leven zijn. 

De zoekactie die vanochtend gestart is, is in handen van de politie. Met twee speciale zoekteams wordt er in het water gezocht naar de vermiste boot. De politie zelf kan nog niet veel kwijt over de zoektocht, ook niet over de identiteit van de twee vermisten. Ook wordt er onderzoek gedaan op een boot, waarschijnlijk de boot die gisteren betrokken was bij het ongeluk. Dat kan de politie nog niet bevestigen. 

Een busje dat wordt ingezet voor evenementen is vanochtend ter hoogte van Halfweg geramd door een trein. Er is niemand gewond geraakt. Het treinverkeer tussen Haarlem en Amsterdam ligt voorlopig stil. Dit duurt minstens tot 16.15 uur, verwacht de NS. 

Het ongeluk gebeurde vanochtend rond 07.30 uur bij de overweg aan de Wethouder van Essenweg.

De politie laat weten dat de passagiers die in de trein zaten zijn overgebracht naar een andere trein. Ook melden zij dat er geen gewonden zijn gevallen in het busje. Het onderzoek naar de oorzaak van het ongeluk loopt.

Tussen Amsterdam en Haarlem rijden tot zeker 10.45 uur geen treinen, zo meldt de NS.

Is het een goed plan om toeristen in de binnenstad de toegang tot coffeeshops te ontzeggen? In Maastricht hebben coffeeshopeigenaren al vele jaren ervaring met het zogeheten ingezetencriterium en zij raden het sterk af. Maar volgens de misdaadjournalist van de Limburgse regionale omroep L1 is het aantal drugsincidenten juist afgenomen.  

Al sinds 2012 moeten klanten van Maastrichtse coffeeshops eerst bewijzen dat ze uit Nederland komen. Het is iets wat burgemeester Halsema ook al lang wil en wat de PvdA (na eerst tegen te hebben gestemd) nu toch wil invoeren in enkel de binnenstad, zo liet de partij pas weten in het verkiezingsprogramma.

"Mij lijkt dat geen goed idee", zegt Stephanie Korsten, die eigenaar is van vier coffeeshops Maastricht. "De mensen, die zijn er toch. Die willen het hebben. Dat hebben we hier ook heel erg gezien. Dat de dealers echt klaarstaan voor de mensen." 

Vrijdagmorgen staat er op zo'n honderd meter afstand van haar coffeeshop inderdaad een groepje straatdealers, waarvan eentje 'yo bro' zegt tegen voorbijgangers. Frank Moonen is misdaadjournalist bij de Limburgse regionale omroep L1 en erkent dat de omgeving van coffeeshops aan de Maaspromenade waarschijnlijk een 'geliefde plek' is bij straatdealers. 

Afgenomen

Tegelijkertijd zegt Moonen dat de dealeroverlast er ook al voor 2012 was. Hij stelt dat uit politiecijfers juist blijkt dat het aantal drugsincidenten met twee derde is afgenomen. "Toen die drugstoeristen werden geweerd viel dat de eerste twee of drie jaar nog mee. Toen kwamen ze toch nog hier om hun drugs kwijt te raken. Maar daarna merkten ze dat dat helemaal niet meer lukt. Dus sindsdien zijn ze toch wel grotendeels weggebleven."

Bewoners van Maastricht zijn lang niet allemaal positief over het zogeheten ingezetencriterium. "Ik merk er heel erg weinig van. Er zijn gewoon bijna evenveel, zo niet meer toeristen, als er vroeger waren", vertelt een van hen. "Je moet leven van de buitenlandse toeristen", vindt een bewoner van Sittard die op de markt in Maastricht loopt. In Sittard geldt het ingezetencriterium ook, maar hij begrijpt er niets van. "Zij laten het geld hier. Waarom zouden ze dan niet hier een joint mogen kopen?"

Korsten zegt dat de financiële gevolgen van het ingezetencriterium groot waren. "Het gaat niet alleen om omzet. Het gaat ook om personeel. Hier in Maastricht zijn twee- of driehonderd mensen ontslagen op het moment dat het i-criterium kwam. In Amsterdam gaan dat er nog veel meer zijn. Dus het heeft ook gewoon werkgerelateerde gevolgen voor Amsterdam." Volgens haar komt de geconstateerde daling van incidenten vooral doordat bewoners en ondernemers gestopt zijn met incidenten melden, omdat ze vinden dat het doen van meldingen geen effect heeft. 

Verkiezingen

Of het weren van toeristen uit coffeeshops daadwerkelijk zal gebeuren moet nog blijken. Het is de vraag of er na de verkiezingen een meerderheid voor zal zijn binnen de gemeenteraad. De VVD is weliswaar voor, maar D66 is uitgesproken tegen en van GroenLinks is de mening nog onbekend. Die fractie zal naar de verkiezingen nog samengaan met de fractie van de PvdA en wat de gevolgen zijn voor het standpunt over het ingezetencriterium is onduidelijk.

In de Afrikahaven in het Westelijk Havengebied zijn twee vaartuigen met elkaar in aanvaring gekomen. De hulpdiensten zijn groots uitgerukt, maar hebben de reddingsactie in het water gestaakt. Wel wordt er nog gezocht naar de twee slachtoffers.

De aanvaring tussen een binnenvaartschip en een klein werkvaartuig gebeurde iets voor 18.00 uur. Het werkvaartuig, waar twee personen aan boord zaten, kwam hierdoor onder water te liggen. Beide personen raakten vermist.

Met sonarboten en meerdere duikteams werd gezocht naar de slachtoffers. Ook vloog er lange tijd een politiehelikopter boven het water. 

De veiligheidsregio liet halverwege de avond weten dat de reddingsactie onder water werd gestaakt, maar dat de hulpdiensten boven water nog door zijn gegaan met zoeken. "Er wordt vanaf de kade en vanaf boten die aangemeerd liggen en met drone teams nog steeds gezocht naar de vermisten." 

Iets voor 22.00 uur hebben alle hulpdiensten de locatie verlaten. Morgen gaat de politie verder met de zoekactie.

Het is vandaag precies 750 jaar geleden dat de stad voor het eerst officieel werd vermeld in het zogeheten tolprivilege van Floris V. Het afgelopen jaar stond bol van de activiteiten, met voor velen het Ringfeest als hoogtepunt. Maar deze maandag is de stad echt jarig en AT5 is daar natuurlijk de hele dag bij. We doen live verslag van de viering op verschillende locaties in de stad. Lees hieronder het programma. 

In de ochtend:

De feestdag begint al vroeg met een rechtstreekse uitzending vanaf de Dam om 7.45 uur. Burgemeester Halsema snijdt daar de symbolische verjaardagstaart aan: 75 meter lang, goed voor 7500 stukken. Ook in de verschillende stadsdelen wordt getrakteerd op taart.  

Presentator Fabiënne Mucuk spreekt Mokumers (voor één keertje met volle mond) over deze historische dag. Tussendoor hebben we filmpjes van onze jonge makers van Wij Zijn Amsterdam.

Om 9.00 uur blikt AT5  terug op hoogtepunten van het jubileumjaar. In samenwerking met Amsterdam 750 werd wekelijks het magazine Amsterdam in 750 seconden gemaakt. Een selectie van bijzondere projecten komt in deze compilatie opnieuw voorbij.

Om 10.00 uur veen gesprek over de nieuwe Canon van Amsterdam. Welke iconische hoogtepunten kent de stad? Welk deel van de geschiedenis is belangrijker geworden en welk deel zien we nu anders? Daarna zenden we enkele afleveringen uit van de Canon van Amsterdam met Herman Beliën uit 2009 en een aflevering over de geschiedenis van het Paleis op de Dam.

Om 11.00 uur is compilatie te zien van SAIL, dat deze editie in het teken stond van het jubileumjaar.

In de middag:

Om 12.00 uur schuiven we live aan bij een van de 75 locaties van Heel Amsterdam Eet, waar Amsterdammers samen lunchen. We spreken feestvierders die – net als de stad – vandaag jarig zijn.

Om 13.00 uur is een selectie van opvallende momenten uit de Grote Amsterdam Quiz te zien waarin teams hun kennis van de stad hebben getest. Om 14.00 uur zijn we weer live, dit keer met presentatrice Nadine van Ginkel vanaf het Museumplein waar AT5 in gesprek gaat met mensen die het afgelopen jubileumjaar mede mogelijk maakten. Onder anderen schrijver Geert Mak schuift aan, net als een familie met vier generaties Amsterdammers. 

Om 16.00 uur zijn de hoogtepunten van het Ringfeest te zien en om 17.30 uur is zoals gebruikelijk het AT5 Nieuws.

In de avond:

Om 18.00 uur is een reeks korte filmpjes te zien waarin Amsterdammers zelf aan het woord komen over wat hun stad bijzonder maakt. Vanaf 19.00 uur zijn live op de rode loper waar de genodigden aankomen voor het slotfeest en rond 20.15 uur zijn we bij de aankomst van het koninklijk paar bij het Van Gogh Museum. 

Om 20.30 uur zenden we live het slotfeest op het Museumplein uit. Onder andere Bente, Roxeanne Hazes, Kris Kross Amsterdam, Maan, Willeke Alberti en Wibi Soerjadi treden op. Het feest duurt tot ongeveer 22.00 uur. 

De ME heeft vanmiddag een inval gedaan bij een illegale rave op een bedrijventerrein op de Keienbergweg in Zuidoost. Het feest is op last van de burgemeester beëindigd, er zijn daarbij geen aanhoudingen verricht. 

Een bezoeker van de rave laat tegenover AT5 weten dat het feest gisteravond begon. "We deden gewoon ons eigen ding", laat ze weten. "Toen kwam er opeens heel veel ME. Ik woon al 25 jaar in Amsterdam, maar heb nog nooit zoiets meegemaakt."

Een woordvoerder van de politie laat weten dat ze in de loop van de dag een melding kregen van de rave. "Het feest was in een pand dat niet veilig is om een feest te houden, vooral vanwege het risico op brand." De politie heeft een inval gedaan waarbij iedereen rustig het pand heeft verlaten. 

De bezoeker van de rave spreekt van een buitensporig optreden van de ME: "Er werden fietsen kapot gemaakt, ze hadden echt een onaangename werkwijze, wij waren heel vredig."

Hoeveel mensen er precies aanwezig waren op de rave kan de politie niet zeggen. De politie heeft een 'last onder dwangsom' opgelegd, wat betekent dat het feest niet mag worden herhaald.